Xuất khẩu gạo đã tăng trở lại
Tăng trở lại sau 6 tháng
Tại cuộc họp Tổ điều hành thị trường trong nước 6 tháng đầu năm diễn ra mới đây, bà Phan Thị Diệu Hà – Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) - cho hay, kim ngạch XK gạo đã quay lại đà tăng sau nhiều tháng suy giảm mạnh. Kết quả này là sự nỗ lực của Bộ Công Thương và Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn trong việc phối hợp mở cửa thị trường, tháo gỡ khó khăn về đầu ra cho sản phẩm.
Theo đó, kim ngạch XK gạo tháng 6 ước đạt 413.000 tấn với giá trị 182 triệu USD, đưa khối lượng XK gạo 6 tháng đầu ước đạt 2,8 triệu tấn, giá trị 1,2 tỷ USD, tăng 6,3% về khối lượng và tăng 4,9% về giá trị so với cùng kỳ năm 2016.
Theo Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA), từ tháng 5 đến nay, nhu cầu các hợp đồng tập trung tăng cao. Dự kiến, sẽ có khoảng 770.000 tấn gạo được các nước nhập khẩu nhận giao hàng từ nay đến tháng 8/2017.
Trung Quốc tiếp tục đứng vị trí thứ nhất về thị trường nhập khẩu gạo của Việt Nam với 46,5% thị phần. XK gạo sang thị trường này trong 5 tháng đầu năm đạt 1,1 triệu tấn và 488 triệu USD, tăng 34,2% về khối lượng và tăng 31,7% về giá trị so với cùng kỳ năm 2016. Con số tăng trưởng này đặc biệt có ý nghĩa trong bối cảnh Trung Quốc đang siết dần nhập khẩu tiểu ngạch, cho thấy các doanh nghiệp (DN) XK đã và đang quen dần với việc chuyên nghiệp hóa trong XK chính ngạch sang quốc gia này.
Cơ hội về thị trường đang rộng mở khi Philippines sẽ đấu thầu mua 250.000 tấn gạo trong tháng 7 và khả năng Việt Nam được chọn để cung cấp là rất cao. Tiếp đó, Cơ quan Lương thực Quốc gia Philippines (NFA) cũng xem xét nhập khẩu 544.000 tấn gạo trong thời gian từ cuối tháng 7 đến đầu tháng 9 để chuẩn bị cho mùa giáp hạt 2017 sau nhiều lần tạm hoãn nhập khẩu gạo.
Ngoài ra, Bản ghi nhớ (MOU) về thương mại gạo giữa Việt Nam và Bangladesh mới được ký gia hạn và sẽ có hiệu lực 5 năm, kể từ đầu năm 2017 đến năm 2022 đang mang lại cơ hội XK ngay lập tức 250.000 - 300.000 tấn gạo trắng 5% cho DN. Tiếp sau đó, mỗi năm, tùy theo nhu cầu và giá cả thị trường, Việt Nam sẽ cung cấp cho Bangladesh 1 triệu tấn gạo các loại.
Hướng đến mục tiêu 5,7 triệu tấn
Với những diễn biến của thị trường, VFA dự báo, năm 2017, kim ngạch XK gạo của nước ta sẽ đạt khoảng 5,7 triệu tấn, tăng khoảng 800.000 tấn so với năm 2016.
Để hoàn thành mục tiêu này, Bộ Công Thương tiếp tục phối hợp các bộ, ngành liên quan triển khai các thỏa thuận về hợp tác thúc đẩy thương mại nông, lâm, thủy sản, trong đó, có gạo với đối tác Trung Quốc; đồng thời đàm phán để ký kết các bản ghi nhớ về thương mại gạo với các nước nhập khẩu tại Mỹ La tinh, châu Phi, châu Á...
Ngoài ra, dự thảo Nghị định thay thế Nghị định 109 về kinh doanh XK gạo đã được Bộ Công Thương tổng hợp ý kiến, gửi Bộ Tư pháp thẩm định vào cuối tháng 6. Dự thảo này được kỳ vọng sẽ mở ra nhiều thuận lợi vì nới lỏng điều kiện XK gạo và xem xét sự tham gia thị trường của các DN nhỏ.
